Kalbimizin Genel Yapisi: Insan vücudunun en temel organi kabul edilen kalp ortalama bir yasam boyunca 2,5 milyardan kereden fazla atar. Adalelerden olusan mükemmel bir pompadir ve her atisinda kanin uzunlugu eriskinde 186.000 km bulan damar sistemimiz içinde dolasmasini temin eder. Bu 6 litre kanin dünyanin çevresinde 4,5 kez dolastigi bir is yükü anlamina gelir.
Bu müthis sistem kendi kontrol mekanizmasina sahiptir; pompalama hizini ve gücünü kendisi ayarlar.
Kalp kani pompalayan 4 ayri odaciktan olusur. Üstteki odaciklara sag ve sol atriyum (kulakcik) alttakilere ise sag ve sol ventrikül (karincik) adi verilmistir. Kulakçiklar ile karinciklar arasinda ise kalbin içinde yer alan 2 adet kapakçik (mitral ve triküspid kapakçiklar) vardir. Karinciklar ile bunlardan çikan ana atardamarlar arasinda da 2 adet özellesmis kapakçik (aort ve pulmoner kapaklar) bulunmaktadir (Sekil 1). Bu kapakçiklarin bazi nedenlere bagli olarak tam kapanmamalari veya tam açilamamalari kalp kapak hastaliklari olarak adlandirilir. Kalp kapak hastaliklari sadece bir kapagin sorunu nedeni ile olusabilecegi gibi 2 veya 3 kalp kapaginin beraber hastalanmasi seklinde de sikça görülmektedir.
Kalbin sag tarafinda yer alan odaciklar kirli kani akcigerlere pompalamak, sol tarafindaki odaciklar ise temiz kani tüm vücuda pompalamakla sorumludurlar. Bu hayli organize is 4 odacigin birbirleri ile ahenk içinde çalismasi ile mümkün olabilir. Bu uyumu tüm kalp hücreleri arasinda iletilen elektriksel bir uyari saglar. Milivolt düzeyinde ölçülebilen bu elektrik akimi belirli bir yol izleyerek kat ettigi her düzeyde kalp hücrelerinin sirasi ile kasilmasini temin eder (Sekil 2). Kalbin bu elektriksel sisteminde olusan aksamalar kalbin istenilenin çok üzerinde hizli veya istenilenin çok altinda yavas çalismasina; bazen de düzensiz çalisarak kalp odaciklarinin kasilma ahenginde bozulmalarina neden olurlar. Buna kalbin ritim hastaliklari (Ritim bozuklugu) adi verilir.
Sekil 2
Bu agir is temposu ile çalisan kalp hücrelerinin elbette bir maliyeti de mevcuttur. Bu maliyeti ihtiyaç duyulan yüksek kan akimi ve onun tasidigi oksijen ile temel yasamsal moleküller olusturur. Her ne kadar kalbin her dört odacigi kanla dolu olsa da kalp beslenmesini kendi içindeki kanla degil; aort damarindan ayrilan sag ve sol kalp atardamarlarindan saglar. Koroner damarlar adi verilen bu kalbin kendi atardamarlari sag ve sol olmak üzere 2 adettir. Sol koroner damar ana koroner adiyla 3-4 cm ilerledikten sonra sol ön inen ve sirkumfleks koronerler olmak üzere 2’ye ayrilir. Bu bakimdan aslinda kalbimizin biri sagda, ikisi solda 3 koroner damari vardir diye kabul edilebilir (Sekil 3). Kalbimizi besleyen bu damarlarin açik kalmasi son derece önemlidir. Bu damarlarin daralmasi veya tikanmasi yukarida bahsedilen agir is temposunda çalisan kalp hücrelerinin önce güçsüz kalmasina; ardindan da ölmelerine neden olur. Biz bu duruma koroner arter hastaligi adini veriyoruz.